نکات مربوط به مفاهیم و آناتومی مغز و اعصاب (مغز و اعصاب برونر و سودارث)

نکات مربوط به مفاهیم و آناتومی مغز و اعصاب (مغز و اعصاب برونر و سودارث)

1. سيستم اعصاب مركزي شامل مغز، پـل مغـزي و نخـاع و سيسـتم اعصـاب محيطـي شـامل اعصـاب،نوروماسكولار جانكشن ها و عضلات است.

2. اندامهاي محافظتي سيستم عصبي شامل استخوان جمجمه و مننژها (سخت شامه يا دورامتر، عنكبوتيـهيا آراكنوئيد و نرم شامه يا پيامتر) ميباشند.

3. مايع CSF روزانه 500 سي سي توسط شبكه مشيميه سيستم بطني توليد و 150ـ 135 سـي سـي آن در گردش است.

CSF .4داراي ظاهر شفاف، بيرنگ و بي بـو بـا وزن مخصـوص 7/45 = pH ،1/007ــ 7/35، پـروتئين: 5 ـ25 mg/dlو گلوکز 50 تا 70 mg/dlمعادل2.3 قندخون و عاری از rbc و wbc است.

5. لوب هاي مخ عبارتند از: لوب پيشاني (فرونتال)، لوب آهيانه (پاريتال)، گلوب گيجگاهي (تمپـورال) و لـوبپس سري (اكسيپيتال).

6. عملكردهاي اصلي لوب فرونتال عبارتند از: حركات ارادي، عملكردهـاي شـناختي (هوشـياري، حافظـه،قضاوت، بصيرت و تمركز حواس)، زبان بياني (تكلم و نوشتاري).

7. منطقه بروكا در لوب فرونتال مركز حركتي تكلم بوده و آسيب به اين منطقه سبب آفازي حركتي (بياني)ميشود. آسيب به لوب فرونتال علاوه بر اين سبب فلج يكطرفه بدن، آتاكسي، اشكال در حركت چشـم،حافظه و هوش ميشود.

8. لوب پاريتال عمدتاً شامل مراكز حسي بوده و تلفيق و تفسير اطلاعات حسي مثل لمـس، فشـار و درد وآگاهي از بخشهاي مختلف بدن مربوط به اين لوب است.آسيب به لوب پريتال ميتواند باعث آگنوزيا ياآپراكسيگردد.

.9 ناحيه ورنيكس عمدتاً در لوب پاريتال قرار دارد و صدمه به آن سبب آفازي حسي (دركي) ميگردد.

10. لوب تمپورال محل گيرندههاي شنوايي و سوماتيزاسيون بوده و آسيب به آن سبب آفازي حسي (دركـي) ميگردد.

11. لوب اكسيپيتال مسؤول تفسير پيامهاي بينايي بوده و اختلال درآن سبب نابينايي قشري ميشود.

12 .کورپوس کالوزوم تودهاي از ماده سفيد در كف ناودان طولي است كه نيم كره هاي مخ را به هـم مربـوطميكند.

13 .تالاموس تقويت كننده تمام حسها به جز حس بويايي است.

14. هيپوتالاموس در زير تالاموس قرار دارد وكنترل كننده غدد درون ريز، درجه حرارت، تشنگي و گرسـنگي،خواب و بيداري، سمپاتيك و پاراسمپاتيك، رفتارهاي تهاجمي و پاسخهاي احساسي مثل تـرس، خشـم،وحشت و... است.

15. مخچه مسؤول هماهنگي و تعادل حركات است.

16 .ساقه مغز شامل مغز مياني، پل مغزي و بصلال نخاع است كه مكانيزمهاي حياتي سراسـر بـدن از جملـه فعاليت تنفسي و قلبي عروقي را كنترل ميكند.

17. پونز بخشي از ساقه مغز بين مدولا و مغز مياني است.

18 .خون شرياني مغز از دو شريان كارويد داخلي و دو شريان مهرهاي كه در حلقه ويليس به هم ميپيوندند،تأمين ميشود (مغز از 20% كل بازده قلب استفاده ميكند).

19. ستون مهره ها شامل 7 مهره گردني، 12 مهره سينه اي، 5 مهره كمري، 5 مهره خاجي و 4 مهره دنبالچـهاست.

20 .سيستم عصبي محيطي شامل 12 جفت عصب جمجمه اي و 31 جفت عصب نخاعي است.

21 .ريشه پشتي يا خلفي هر عصب، حسي بوده و ريشه جلويي يا شكمي آن حركتي است.

22. شرح اعصاب:



عصب زوج 1: بويايي (حسي)



عصب زوج 2: بينايي (حسي)



عصب زوج 3: حركتي چشم (حركتي، پاراسمپاتيك) حركت چشمهـا بـه داخـل، بـالابردن پلـكهـا،حركات قرنيه، انقباض مردمكها، تطابق عدسي



عصب زوج 4: قرقرهاي (حركتي) حركت چشمها به خارج



عصب زوج 5: سه قلو (حسي، حركتي) قرنيه، صورت و جويدن



عصب زوج 6: دوركننده (حركتي) حركت چشمها به خارج و مردمكها



عصب زوج 7: صورتي (حسي، حركتي) عضلات صورت، ترشح بزاق و حس چشايي جلوي زبان



عصب زوج 8: شنوايي (حسي، پاراسمپاتيك) شنوايي، تعادل و ترشح بزاق



عصب زوج 9: زباني حلقي (حسي، حركتي، پاراسمپاتيك) حس چشايي خلف زبان، حس زبان و ترشحبزاق



عصب زوج 10 واگ (حسي، حركتي، پاراسمپاتيك) حـس پشـت گـوش، بلـع ارادي، ايجـاد صـوت وعضله استرنوكلوئيدوماستوييد.



عصب زوج 11: فرعي نخاعي (حركتي) بلع، ايجاد صوت و چرخش سر و حركت شانه



عصب زوج 12: زيرزباني (حركتي) بلع، ايجاد صوت و حركات زبان

23. رفلكس مردمك عصب زوج 3 و6، رفلكس قرنيه اي پلكي عصب 3و5 و7، كنترل حركات چشم عصـب3و4 و6 و رفلكسهاي حلقي عصب 9و10.

24. نوروترانسميترها مواد شيميايي تحريك كننده ايمپالس عصبي (مانند استيل كولين، نوراپينفرين، دوپـامين و سروتونين) يا مهاركننده ايمپالسهاي عصبي (مانند GABA در مغز و گليسين در نخاع) ميباشند.

25. آگنوزی عدم توانايي شناخت يا تفسير اشيا از طريق حواس لامسه يـا بينـايي مـثلاً فراموشـي عضـوي يكطرفه بدن در اثر ضايعه نيمكره راست مغز است.

26 .آنوسمی ازدست دادن حس بويايي است.

27 .آتاکسی ناهماهنگي در حركات عضلات ناشي از اختلال مخچه و ناتواني در راه رفتن است.

28 .آتتوز (ترمور): لرزش.

29 .کُره حركات اسپاسميك (رقص مانند) بي هدف و نامنظم تنه و اندامهاست.

30. برادیکینزی كندشدن غيرطبيعي حركات است.

31 .آکینزی فقدان حركات است.

32. آکاتژی بيقراري و ناآرامي حركات است.

33. کاتالپسی اختلال حركتي بدون منشأ ضايعه مغزي است.

34 .ریجیدیتی تون بالاي عضلات در حالت استراحت است.

35 .کورتیکولی اسپاسمودیک كج شدن گردن در اثر اسپاسم ساقه مغزي است.

36. آپراکسی اختلال در انجام حركات ارادي ياد گرفته شده است.

37. فلاسید شلي كامل بدن به واسطه ي آسيب نواحي پايين ساقه مغزي است.

38 .سومنامبولیسم راه رفتن در خواب را گويند.

39 .دیسآرتری تلفظ ناقص در اثر اختلالات اعصاب جمجمه اي مربوط به حركت لبها و زبان را گويند.

40. آفازی اختلال تكلم در اثر اختلال مركز تكلم است كه سه نوع دارد:

1- آفازي حسي يا دركي: توانايي صحبت كردن دارد، ولي درك كلمات شنيدهشده را ندارد (در اثر آسـيببه ناحيه ورنيكس در لوب پريتال)

2 -آفازي حركتي يا بياني: صحبت ها را درك ميكند، ولي قادر به بيان جملات نيست (در اثر اختلال دربروكا)

3 -آفازي گلوبال يا ميكس: نه صحبت ها را درك ميكند و نه قادر به بيان جملات است.

41. دیسفاژی اختلال بلع در اثر ضايعه ساقه مغز و اعصاب جمجمه اي و آدینوفاژی بلع دردناك است.

42. آنوپسی كوري بوده و همی آنوپسی كوري نيمي از ميدان بينايي است.

43 .میدریاز دوبل گشادشدن هر دو مردمك و عدم پاسخ به نور در اثر آسيب به مغز مياني را گويند.

44 .آنیزوکوریا عدم تساوي مردمكها يا ثابت شدن يكي در اثر آسيب به عصب سوم در سمت ضايعه است.

45. دکورتیکه انحناي غيرعادي در اثر آسيب نيمكره هاي مغزي يا كپسول مياني (ديانسفال) است.

46. دسربره گسترش غيرعادي با خم شدن كف پايي در اثر آسيب مغز مياني و پل مغزي است.