آشنایی با نمره APACHE II score

طبقه بندی شدت بیماری ها ( APACHE) 

(Acute Physiology and Chronic Health Evaluation II) 

در بخش های درمانی برای پیش بینی روند درمان بیماران  بستری به خصوص در بخش مراقبت های ویژه ضروری است. طبقه بندی شدت و وخامت بیماریها روشی را برای تعیین  بیماران نیازمند به مراقبت و درمان تخصصی درمانهای نوین  و کیفیت مراقبت های ارایه شده ایجاد می کند. علاوه بر این  استفاده از این ساختار به طبقه بندی بیماران از نظر نوع و نحوه  دریافت خدمات و مراقبت های پزشکی کمک می کنند و این  امکان را فراهم میکند تا در خصوص پیش بینی میزان و مرگ  و میر بیماران بستری اشغال تختهای بیمارستانی و روند  درمان بیماران قضاوت صحیح تری داشته باشیم

اکنون استفاده از روش و تکنولوژی های جدید و پیشرفته  در بخش های مراقبت های ویژه به ما اجازه درمان بسیاری از  بیماری ها را داده که منجر به بقاء طولانی تر و بیشتر بیماران  می شود. افزایش نیازهای مراقبتی در بخش های درمانی موجب  شده تا با استفاده از شیوه های نوین ارزشیابی، نیازهای مراقبتی  و شدت بیماری را به شیوه ای دقیق تر از گذشته تعیین کنیم و  بیمارانی که از نظر مراقبتی نیازمند بستری در بخش های ویژه  هستند؛ از سایرین متمایز کنیم در چند دهه گذشته سیستم های  مختلفی برای ارزیابی و طبقه بندی شدت و وخامت بیماری ها  ایجاد شده است که هدف همه این شاخص ها ایجاد شرایط  بالینی بهتر برای ادامه روند بیماران است

APACHE II نوعی سیستم طبقه بندی برای توصیف و  پیش بینی شدت بیماریهای حاد در بیماران بستری شده در  بخش های ویژه ایجاد میکند. محققین بالینی معمولاً به منظور  شناسایی تمایز بین گروه های مختلف تحت درمان از  APACHE II در تحقیقات خود استفاده می کنند . سیستم های طبقه بندی شدت بیماری ها نظیر APACHE II  همچنین به شکل روتین برای ارزیابی کفایت و مناسب بودن  روشهای درمانی و مانیتورینگ روند درمان بیماران مورد  استفاده قرار میگیرند. از این شاخص همچنین برای مقایسه  نتایج روند بهبود بیماران با تشخیص و روش درمانی یکسان در  بیمارستانهای مختلف استفاده می شود

ابزار APACHE II در سال ۱۹۸۵ با استفاده از ۵۸۱۵ در  ۱۳ مرکز درمانی اعتبار سنجی شده است.

این ابزار قادر است؛ با دقت زیاد میزان مرگ و میر را برای  تعداد زیادی از بیماران که در بخش مراقبت های ویژه بستری  می شوند، پیش بینی کند؛ اما پیش بینی آن برای استفاده در  موارد خاص و تعداد کم بیماران معتبر نیست و نتایج حاصل از  APACHE II بسیار وابسته به زمان استفاده از آن است. تأخیر  در پذیرش و بستری بیماران و تفاوت در شیوه ارجاع بیماران  ممکن است؛ در نتایج پیش بینی حاصل از این شاخص اثرگذار  باشد  

مطالعات نشان داد که سیستم نمره دهی APACHE II به  تنهایی برای پیش بینی میزان مرگ و میر بیماران، طبقه بندی  شدت بیماری بیماران و مدت اقامت آنان در بخش های ویژه  مفید نیست؛ اما استفاده از آن در مانیتورینگ روش های  درمانی مقایسه اثربخشی درمانها و تصمیم برای تغییر درمان  و مقایسه عملکردها و کیفیت خدمات ارائه شده کمک کننده  است. اگرچه بسیاری از این مطالعات در مراکز مختلف و در  بخش مراقبت های ویژه انجام شده؛ این در حالی است که  قابلیت استفاده از APACHE II در سایر بخش ها شناخته شده  نیست . برخی از تحقیقات مفید بودن این سیستم  نمره دهی را در رده بندی بیماران بستری در بخش مراقبت های  ویژه و اداره بهتر بیمارانی که عمل جراحی داشته اند را تائید  می کنند

در ارتباط با محدودیت کلیه سیستم های رده بندی  بیماری ها به استفاده از منابع انسانی برای جمع آوری اطلاعات  می توان اشاره کرد. به دلیل محدودیت منابع، در بسیاری از  بیمارستان ها برای به دست آوردن اطلاعات به منظور رده بندی شدت بیماری ها از این روش استفاده نمی شود. 

استفاده از یک شاخص معتبر برای ارزیابی بیماران بستری  در بخش مراقبت های ویژه ضروری به نظر می رسد تا به وسیله  آن بتوان در مورد کیفیت خدمات ارایه شده؛ به خصوص  مراقبت های پرستاری قضاوت درستی داشت و این در حالی  است که در بسیاری از بیمارستانها و مراکز آموزشی از  روشهای سنتی و قدیمی برای ارزیابی بیماران استفاده  می شود.

محاسبه آنلاین :

https://www.mdcalc.com/calc/1868/apache-ii-score

محاسبه APACHE III score :

APACHE II score از سه جزء تشکیل شده است:

Acute physiology score ( APS ) -1

Age adjustment -2

Chronic health evaluation (CHE) -3

APS شامل 12 پارامتر است:

-1 دمای مرکزی بدن

-2 متوسط فشار خون شریانی

-3 ضربان قلب

-4 تعداد تنفس

-5 فشار اکسیژن شریانی ( Fio2 < 50% )یا گرادیان فشار اکسیژن آلوئلی – شریانی (Fio2 ≥ 50% )

-6 PH شریانی یا بیکربنات سرمی (اگر آنالیز گازهای خونی شریانی موجود نباشد)

-7 سدیم سرم

-8 پتاسیم سرم

-9 کراتینین سرم

-11 هماتوکریت

-11 گلبولهای سفید خون

-12 GCS

مقادیر این پارامترها مربوط به 24 ساعت اول بستری بیمار میباشد. این پارامترها بر اساس مقدار آن از صفر تا چهار امتیازمی گیرند و اگر مقدار یک پارامتر را در 24 ساعت اول نداشته باشیم به آن امتیاز صفر می دهیم و از طرفی، اگر چندین مقدار از یک پارمتر را داشته باشیم بدترین مقدار را وارد میکنیم (یعنی آن مقداری که بالاترین امتیاز را بگیرد).

در مورد GCS در بیمارانی که تحت عمل جراحی انتخابی قرار گرفته اند ؛ GCS را باید بعد از هوشیار شدن و رفع اثر داروهای بیهوشی محاسبه کنیم .

Age adjustment : مربوط به سن بیماران می باشد.

بر اساس سن ، امتیازی به بیمار تعلق می گیرد به این صورت که:

-1 سن کمتر یا مساوی 44 سال: امتیاز صفر

-2 سن 45 تا 54 سال: 2 امتیاز

-3 سن 55 تا 64 سال: 3 امتیاز

-4 سن 65 تا 74 سال: 5 امتیاز

-5 سن بالاتریا مساوی 75 سال: 6 امتیاز

Chronic health evaluation (CHE) : مربوط به وضعیت بیماری مزمن فرد می باشد که شامل :

1- سیروز اثبات شده با بیوپسی

-2 نارسایی مزمن قلبی کلاس 4

-3 بیماری انسدادی مزمن ریوی با درجه شدید ( Severe COPD ( (نیاز به اکسیژن درمانی در منزل داشته باشد)

-4 دیالیز مزمن

-5 ضعف ایمنی مثل : ایدز، لوکمی، رادیوتراپی، شیمی درمانی، استروئیدتراپی با دوز بالا و طولانی مدت، هیپرتانسیونریوی

در صورتیکه بیمار سابقه هرکدام از بیماریهای مزمن فوق را داشته باشد و در حال حاضر عمل جراحی بر روی وی انجام نشده باشد یا عمل جراحی اورژانس برروی وی صورت گیرد 5 امتیاز، ولی اگر عمل جراحی انتخابی برای بیمار صورت گیرد، 2 امتیازبه بیمار می دهیم.

نهایتاً امتیازاتی که از هر سه جزء حاصل شد را با هم جمع می زنیم.

کلاً بیماران از 0 تا 71 امتیاز را ممکن است دریافت کنند

توجه : در بیماران سوختگی، اطفال (در بعضی رفرنس ها زیر 13 سال و در بعضی دیگر زیر 12 سال) و

بیمارانی که جراحی bypass قلبی داشته اند غیر قابل استفاده می باشد.

این امتیاز را می‌توان برای تمام بیمارانی که تازه در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شده‌اند، محاسبه کرد. اگرچه اجباری نیست و به مدیریت بیمار کمکی نمی‌کند، اما ابزاری مفید برای طبقه‌بندی ریسک و مقایسه مراقبت‌های دریافتی توسط بیماران با ویژگی‌های ریسک مشابه در بخش‌های مختلف است.

APACHE II پرکاربردترین نمره پیش‌بینی مرگ و میر در بخش مراقبت‌های ویژه است.

این نمره از برخی جهات با نمره APACHE اصلی متفاوت است؛ تعداد متغیرها کاهش یافته و وزن برخی از متغیرها تنظیم شده است.

نمرات APACHE III و APACHE IV نیز توسعه داده شده‌اند، اما به دلیل اینکه روش آماری آنها تحت کنترل حق چاپ است، معمولاً مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.

این نمره در یک جمعیت عمومی ICU به دست آمده است و ممکن است هنگام اعمال بر روی جمعیت‌های خاص مانند نارسایی کبد یا بیماران HIV دقت کمتری داشته باشد.

از آنجایی که APACHE II بر روی بیمارانی که تازه در ICU بستری شده‌اند مورد مطالعه قرار گرفته است، هنگام برخورد با بیمارانی که از واحد یا بیمارستان دیگری منتقل شده‌اند، دقیق نیست. این به عنوان سوگیری زمان انتظار شناخته می‌شود و در APACHE III به آن پرداخته شده است.

نمره APACHE II قبل از اینکه بتواند در جمعیتی غیر از جمعیتی که در آن به دست آمده است استفاده شود، باید دوباره کالیبره شود.

نمرات پیش‌بینی ICU به طور کلی باید به صورت دوره‌ای کالیبره شوند تا منعکس کننده تغییرات در عمل و جمعیت‌شناسی بیمار باشند.

نمرات پیش‌بینی مرگ و میر مانند APACHE II اغلب برای ارزیابی گروه‌های خطر پایه که در کارآزمایی‌های بالینی مقایسه می‌شوند، استفاده می‌شوند. همچنین می‌توان از آنها برای تعیین پیش‌آگهی و کمک به اعضای خانواده برای تصمیم‌گیری آگاهانه در مورد شدت مراقبت استفاده کرد.