شکستگی دنده و جناغ در CPR

شکستگی دنده و جناغ در CPR «نشانهٔ اثربخشی» یا «عارضهٔ قابل انتظار»؟

یک تصور قدیمی در برخی افراد حتی نیروهای بهداشتی درمانی وجود دارد که گفته می‌شود احیایی مؤثر و مناسب است که باعث شکستگی دنده های بیمار شود!!!

شکستگی‌های قفسهٔ سینه (دنده و گاهی جناغ) پس از فشردن قفسه سینه در CPR شایع‌اند. مطالعات تصویربرداری و متا‌آنالیزها میزان زیادی را گزارش کرده‌اند. این شکستگی‌ها به خودی خود شاخص قاطع «احیای مؤثر» نیستند و نباید به‌عنوان معیار اصلی سنجش کیفیت CPR تفسیر شوند؛ معیارهای فنی (عمق، تعداد، اجازه بازگشت کامل قفسه سینه به حالت عادی، بازخورد بیوالکتریک و کاپنوگرافی) برای سنجش اثربخشی معتبرترند.

دستورالعمل ها چه می‌گویند؟

دستورالعمل های AHA و ERC تأکید دارند که در آموزش و نظارت کیفیت CPR نباید بر «وجود شکستگی» به‌عنوان ملاک اثربخشی تکیه شود. همچنین در برنامه‌ریزی درمان پس از ROSC لازم است آسیب شناسی قفسه سینه را شناسایی و مدیریت کنیم (CT در موارد بالینی مقتضی).

🔻شکستگی می‌تواند رخ دهد. انتظارش را داشته باشید؛ اما کیفیت CPR را با معیارهای عملکردی بسنجید، نه با شمارش شکستگی‌ها.

💠چرا شکستگی رخ می‌دهد و چگونه کیفیت را بالا نگه‌داریم بدون افزایش غیرضروری آسیب؟

در اکثر موارد، شکستگی ناشی از ترکیب نیروی غیر صحیح در زاویه غیر صحیح است.

نیرو به صورت ضربه ای و فشار یکباره با سرعت بالا بر دنده و جناغ و انجام آن در زاویه غیر صحیح می تواند احتمال شکستگی را افزایش دهد.

عواملی که خطر را افزایش می‌دهند: عمق فشردن بسیار زیاد، تکرار طولانی فشردن در احیای طولانی، قرارگیری نامناسب دست (بسیار پایین یا جانبی که دقیقا روی استخوان جناغ نباشد)، شکنندگی استخوان (سالمندان، پوکی استخوان)، و در برخی موارد، استفاده از دستگاه های مکانیکی CPR با الگوی نیروی ثابت.

مرور نظام‌مند و متاآنالیزها شیوع بالایی از شکستگی را گزارش کردند (حدود ۵۵ درصد در همه موارد احیا).

بررسی CT پس از ROSC نشان می‌دهند درصد زیادی از بازماندگان، طیفی از عوارض قفسه سینه از خفیف تا ساده را دارند.

بیش از ۲ شکستگی با پیش‌آگهی بدتر همراه بوده است. این داده‌ها نشان می دهد شکستگی هم شایع است و هم ممکن است در تعداد بالا (بیش ار ۲ شکستگی) پیامدهای نامطلوب داشته باشد.

✳️ توصیه‌های عملی مناسب:

▫️عمق فشرده‌سازی برای بالغین: ۵–۶ سانتی‌متر (نه بیشتر از ۶).

▫️سرعت ۱۰۰–۱۲۰ ضربه در دقیقه.

▫️محل دست نیمه پایینی جناغ (lower half) اجتناب از قرارگیری خیلی پایین یا جانبی.

▫️اجازه بازگشت کامل قفسه سینه به حالت عادی بعد از هر فشرده‌سازی.

▫️استفاده از بازخورد عمق و نیرو و کاپنوگرافی برای تنظیم عملکرد و جلوگیری از فشردن با عمق زیاد به صورت مکرر.

بنابراین در احیا، فشردن قفسه سینه را با کیفیت ادامه دهید. شکستگی یک عارضه شناخته‌شده است، اما به‌تنهایی نشان‌دهنده احیای مؤثر نیست. بررسی پس از ROSC برای مدیریت عوارض، ضروری است.

محمد پرورش مسعود

استادیار پرستاری

عضو هیئت علمی گروه فوریتهای پزشکی

و مدیر گروه فوریتهای پزشکی

دانشگاه علوم پزشکی قم

@M_Parvaresh

https://eitaa.com/Dr_M_Parvaresh_M